Δεν ήταν και κάτι το τόσο ξαφνικό, αλλά αυτό δεν μειώνει σε καμία περίπτωση την αίσθηση απώλειας που νιώσαμε όταν το ακούσαμε. Ο Stan Lee “έφυγε” από την γειτονιά των ανθρώπων και πέρασε σε ένα άλλο επίπεδο πλέον. Πιο μαγικό, πιο νοσταλγικό, και σίγουρα πιο παντοτινό.
Πέρασε στο πάνθεον των ανθρώπων που, με την βοήθεια του Jack Kirby, θα τον θυμούνται για πάντα! Κάθε φορά που θα κρατούν ένα κόμικ στα χέρια ή θα βλέπουν μια από τις πλέον ευρέως διαδεδομένες ταινίες της Marvel. Και σαν να ήξερε τι έκανε από τα πρώτα χρόνια των ταινιών, ο Stan Lee είχε έναν κανόνα. Θα έκανε ένα cameo σε κάθε ταινία!
Cameos
Και είναι αυτό που λέμε. “Ήταν δίκαιο και έγινε πράξη!”. Γιατί ο άνθρωπος χάνεται στο βάθος του χρόνου αλλά η δουλειά του και ο αντίκτυπος που άφησε, παραμένει. Κάθε φορά λοιπόν που θα εμφανίζεται στις αγαπημένες μας ταινίες, ένα μικρό χαμόγελο θα συνοδεύει την σκέψη ότι αυτός είναι ένας καλλιτέχνης που άξιζε να μείνει στην ιστορία. Και θα έχει σπάσει το ρεκόρ των περισσότερων Cameo του Alfred Hitchcock, όπως είχε πει πως ήθελε να κάνει σε μια συνέντευξή του το 2006.
Ο Stan Lee λοιπόν σε ηλικία 95 ετών και αφού είχε ήδη θέματα με την υγεία του, που όμως δεν τον σταματούσαν από το να είναι ενεργός, πέρασε στην αιωνιότητα. Τα τελευταία χρόνια είχε χάσει την όραση του σε μεγάλο βαθμό και δεν μπορούσε να διαβάσει. Αυτό ήταν και ένα πράγμα που τον στεναχωρούσε. “Είναι αυτό που μου λείπει περισσότερο” είχε πει.
Το Ξεκίνημα
Δεν θα κάτσουμε να κάνουμε μια βιογραφία του Stan Lee. Άλλωστε όλα είναι πάνω κάτω γνωστά. Και η Wikipedia τα έχει αναλυτικότερα και με περισσότερες λεπτομέρειες. Θα δούμε όμως τι ήταν αυτό που έκανε τον Stan Lee, τον άνθρωπο που όλοι είχαν ένα καλό λόγο να πουν. Τον άνθρωπο που άλλαξε τα κόμικς προς το καλύτερο και πέρασε το μήνυμα ότι “Είναι εντάξει να είσαι διαφορετικός!”
{With great power there must also come … great responsibility!}
STAN LEE, Amazing Fantasy, #15, August 1962
Fantastic Four
Ο Stan Lee ήταν αυτός που έβαλε τις βάσεις για πιο εξανθρωπισμένους χαρακτήρες κόμικ. Το πρώτο που έγραψε με τους Fantastic Four, έδειξε ότι οι δυνάμεις δεν είναι το παν. Ο Μπεν Γκριμ είχε απεριόριστη δύναμη και αντοχή, αλλά ήταν κάτι που δεν του άρεσε λόγω της αλλαγής της εμφάνισης του. Νόμιζε ότι επειδή δεν ήταν πλέον σαν τους άλλους, θα έπρεπε να κάνει ότι είναι δυνατόν για να γίνει πάλι ένας από αυτούς. Ένα δίδαγμα του Stan Lee που δείχνει, πως δεν έχει σημασία πως είσαι αλλά το τι κάνεις για το καλό της κοινωνίας σου.
Ότι για αυτούς που σε αγαπάνε, η εμφάνιση δεν παίζει απολύτως κανένα ρόλο. Μόνο όταν αποδέχτηκε αυτό που είναι, κατάφερε να βρει την ευτυχία και την γαλήνη. Μέχρι τότε ήταν απομακρυσμένος από όλους και κλεισμένος στο εαυτό του. Ακόμα και απέναντι σε αυτούς που τον αγαπούσαν.
Black Panther
Αμέσως μετά, ο Stan Lee και o Jack Kirby παρουσίασαν τον πρώτο μαύρο σούπερ ήρωα. Τον Black Panther. Και εδώ ο Stan Lee έδειξε τα πιστεύω του. Ο Black Panther δεν ήταν μόνο ένας σούπερ ήρωας, ήταν ένας βασιλιάς. Ένας δίκαιος και ικανός, πανέξυπνος πολεμιστής. Τι άλλο να κάνει ο Stan Lee για να δείξει στους αναγνώστες του, ότι το χρώμα του δέρματος δεν μετράει; Όπως είχε γράψει και σε αυτή την στήλη που έγραφε κατά καιρούς.
Τα μηνύματα και η ανθρώπινη υπόσταση
Ο Stan Lee είχε πει επανειλημμένα, ότι οι εκδότες του ζητούσαν δράση και εντυπωσιακά καρέ. Όμως αυτός ήξερε, ότι κανένας δεν ταυτίζεται με κάποιον τέλειο. Ίσα ίσα του υπενθυμίζει πόσο διαφορετικός είναι αυτός με όλα του τα προβλήματα. Έτσι, ο Stan Lee έγραφε χαρακτήρες προβληματικούς, με αληθινά προβλήματα που είναι λογικό να έχει κάθε άνθρωπος όσες και όποιες δυνάμεις και να έχει.
{Achilles, without his heel, you wouldn’t even know his name today.}
STAN LEE, “Stan Lee: From Marvel Comics Genius to Purveyor of Wonder with POW!”, PR, March 13, 2006
Κι αν το παράδειγμα του Spiderman είναι απλό, μιας και μιλάμε για έναν έφηβο που ζορίζεται να τα φέρει βόλτα, αφού προσπαθεί να ισορροπήσει δουλειά, σχολείο και διάσωση αθώων, τότε κάποιοι άλλοι ίσως να μην είναι τόσο προφανείς.
Iron Man
Θα περίμενε κανείς, ότι ένας άνθρωπος που έχει ατελείωτη ευφυΐα, αμέτρητο χρήμα και κυριολεκτικά ότι θελήσει, θα είναι εξ ορισμού ευτυχισμένος. Κι όμως ο Stan Lee παρέδωσε έναν Tony Stark (Iron Μan), που πάλευε με ένα εχθρό που δεν μπορούσε να νικήσει με την στολή του. Τον αλκοολισμό. Σε εποχές που ήταν ταμπού να μιλήσει κάποιος για αυτά τα θέματα, ο Stan Lee περνούσε τα μηνύματα του στις σελίδες κάθε εβδομάδα.
{ It’s geeks who really make or break a TV show or movie or videogame.}
STAN LEE, The Washington Post, July 23, 2010
Θα μπορούσαμε να πούμε για πάρα πολλούς χαρακτήρες του, αλλά το ιδανικότερο είναι να το ανακαλύψει ο αναγνώστης μόνος του, παρά να του τα λέμε εμείς. Κυρίως οι νέοι που δεν έχουν διαβάσει τα έπη που έχει γράψει και τον γνωρίζουν μόνο σαν τον “καλό γεράκο που έγραφε κόμικ”.
Ο Stan Lee είχε πει ότι στεναχωριόταν που δεν μπορούσε να χτίσει σπίτια και να γιατρεύει ανθρώπους. Θεωρούσε ότι δεν έδινε κάτι στην κοινωνία. Μετά όμως κατάλαβε, ότι η ψυχαγωγία είναι μεγάλο μέρος στην ζωή των ανθρώπων και είναι και μια έξοδος διαφυγής. “Κατάλαβα ότι είναι σημαντικό να μπορείς να ψυχαγωγείς και να κάνεις τον άλλο να ξεχνάει τα προβλήματα του, έστω και για λίγο.”
Επίλογος
Τα λόγια είναι λίγα για αυτόν τον άνθρωπο. Δεν είναι άδικο να τον ονομάσουμε “The One Above All” και να είναι πλέον αυτός σε όποιο σκίτσο εμφανιστεί από εδώ και πέρα ο “Θεός” της Marvel. Η λιτή του ζωή δεν εμπόδισε ούτε στο ελάχιστο το μεγαλείο του να αναδυθεί, δείχνοντας έτσι ότι με αγάπη για αυτό που κάνεις και καλή ψυχή μπορείς να κάνεις πολλά. Δεν χρειάζονται ίντριγκες και παρασκήνια και να πατήσεις επί πτωμάτων για να γίνεις γνωστός και αγαπητός. Με ταπεινότητα και με την αστείρευτη φαντασία του κατάφερε να μαγέψει και να συναρπάσει εκατομμύρια αναγνώστες, και να εμπνεύσει ακόμα πολλούς καλλιτέχνες να μπουν στην διαδικασία του ποιοτικού κόμικ.
Αλλά όπως θα έλεγε και ο ίδιος ……
…….{‘Nuff Said!}
STAN LEE, often-used line on “Stan Lee’s Soapbox” editorial pages
Υ.Γ. Είμαι πολύ μικρός μπροστά σου για να κλείσω με την φράση που έκλεινες τα άρθρα σου στο Soapbox…
#RIPstanlee